درک مفهوم عمق میدان و عوامل موثر بر آن یکی از اولین موانع بر سر راه عکاسان است. دانستن این موضوع که چطور دیافراگم، فاصله کانونی و فوکوس در ارتباط با یکدیگر، عمق میدانِ وضوح عکس را تغییر میدهند، موضوعی است که هر عکاسی کاملاً باید به آن مسلط باشد.
در این مقاله کوتاه ما به بعضی از سوالات متداول در زمینه عمق میدان وضوح تصویر پاسخ داده و به شما چند ترفند ساده برای تنظیم آن آموزش میدهیم.
عمق میدان چیست؟
یک دوربین فقط میتواند روی یک نقطه فوکوس کند، اما معمولاً محدودهای در جلو و عقب این نقطه امتداد دارد که هنوز واضح به نظر میرسد. این محدوده به نام عمق میدان وضوح تصویر شناخته میشود. عمق میدان محدوده و فاصله ثابتی ندارد و متغیر است و میتواند کم (وقتی که فقط ناحیه اندکی از تصویر واضح است) یا زیاد (وقتی که عمق بیشتری از تصویر واضح است) باشد.
چرا باید درمورد عمق میدان بدانم؟
چون عمق میدان هم از نظر زیبایی شناسی و هم از نظر فنی بر کیفیت تصویر اثرگذار است. گاهی اوقات ممکن است بخواهید از عمق میدان زیاد استفاده کنید تا همهی اجزای تصویر واضح دیده شوند. یک مثال معمول در این مورد وقتی است که از مناظر طبیعی عکاسی میکنید. یعنی زمانی که میخواهید جزئیات همه چیز از پیشزمینه تا افق به وضوح دیده شود.
بیشتر بخوانید: [irp posts=”2428″ name=”نحوه کنترل عمق میدان”]
اما در باقی اوقات، عکاسان عمق میدان کم را ترجیح میدهند. عمق میدان کم به شما این امکان را میدهد که جزئیات پس زمینه و پیش زمینه را تار و محو کنید تا عوامل مزاحم حذف شوند و نگاهِ بینندگان مستقیماً به سمت نقطه کانونی عکس جلب شود.
تنظیمات عمق میدان در دوربین
بسیاری از دوربینهای دیجیتال دارای دکمه پیش نمایش عمق میدان (DOF) هستند که اصولاً در نزدیکی محل اتصال لنز به دوربین قرار دارد. البته اکثر دوربینهای دیجیتال، به شما این امکان را میدهند که همین عملکرد را برروی دکمه دیگری تنظیم کنید کنید. یادتان باشد که این دکمه هیچ تاثیری بر روی عمق میدان تصویر نخواهند داشت.
تصویری که شما در منظره یاب یا صفحه نمایش دوربین میبینید، با بازترین دیافراگم لنز نشان داده میشود؛ در واقع دیافراگمی که در تنظیمات دوربین انتخاب میکنید فقط موقع ثبت تصویر اعمال خواهد شد.
با این حال با فشردن دکمه پیش نمایش عمق میدان (DOF) میتوانید صحنه را با دیافراگم انتخاب شده ببینید، تا متوجه شوید که کدام نواحی در عکس نهایی واضح ثبت خواهند شد.
عمق میدان و عوامل موثر بر آن
روشهای متنوعی برای کنترل عمق میدان وجود دارد: عدد دیافراگم، فاصله نقطه فوکوس تا دوربین ، فاصله کانونی لنز و نوع دوربین همه بر عمق میدان اثر گذار هستند. به طور خلاصه، دیافراگمهای بازتر، افزایش فاصله کانونی (لنزهای تلهتر) و فاصلههای فوکوس نزدیک تر باعث کاهش عمق میدان میشوند.
منظور از دیافراگم باز چیست؟
هر چه عدد f یا f-stop کوچکتر باشد، دریچه دیافراگم بزرگتر یا بازتر است. پس دیافراگم ۲.۸/f، یک دیافراگم باز و دیافراگم ۲۲/f، یک دیافراگم بسته یا کوچک محسوب میشود.
یک بار دیگر میگوییم، فاصله نقطه فوکوس تا دوربین هم، تاثیر قابل توجهی در عمق میدان وضوح عکس دارد. بنابر این وقتی با یک دیافراگم باز روی یک سوژه دورتر فوکوس کرده باشید، عمق میدان بسیار بیشتری نسبت به وقتی که با همان دیافراگم، روی سوژهای نزدیکتر فوکوس کرده باشید دارید.
با این حال تغییر فاصله نقطه فوکوس معمولاً نامناسبترین راه برای کنترل عمق میدان است. خیلی راحتتر است که فقط عدد دیافراگم را تغییر دهید. تنها نکتهای که باید در نظر بگیرید این است که تغییر ناگهانی از یک دیافراگم بسیار باز به دیافراگم بسته ممکن است باعث تاری عکسها شود که علت آن را در ادامه توضیح میدهیم.
رابطه دیافراگمهای بسته و تار شدن عکس
انتخاب دیافراگم باید با سرعت شاتر و حساست (ISO) هماهنگ شود تا نوردهی عکس به درستی صورت گیرد.
دیافراگمهای بازتر نور بیشتری را به سنسور میرسانند، پس باید با سرعت شاتر سریعتری عکاسی کنید؛ در این حالت، حرکتهای سریع منجمد خواهند شد. اگر آنها را با دیافراگم بستهتر عکاسی کنید، مقدار نوری که از لنز عبور میکند، کاهش مییابد. در نتیجه، سرعت شاتر هم باید کندتر شود، که احتمال لرزش دوربین و تار ثبت شدن سوژه در اثر حرکت را بیشتر میکند.
برای حل این مشکل میتوانید مقدار حساست (ISO) را افزایش دهید. این کار به شما این امکان را میدهد که برای افزایش عمق میدان، از دیافراگمهای بسته تر و سرعت شاتر سریعتر استفاده کنید.
تاثیر اندازه سنسور تصویر دوربین بر عمق میدان
اندازه سنسور تصویر دوربین نیز یکی از عواملی است که بر عمق میدان وضوح تصویر تاثیر می گذارد. در یک دیافراگم مشخص، هر چقدر سنسور یا حسگر تصویر بزرگتر باشد، عمق میدان کمتر خواهد بود.
و دلیل آن این است که باید از فاصله کانونی بلندتری (یا همان لنز تلهتر) استفاده کنید یا به سوژه نزدیکتر شوید تا تصویری به همان اندازهای بدست آورید که با دوربینهای با سنسور کوچکتر میگرفتید. یادتان باشد که نزدیک شدن به سوژه یا استفاده از لنز تلهتر، باعث کاهش عمق میدان میشود.
بیشتر بدانید: [irp posts=”392″ name=”چگونگی عملکرد سنسورهای دوربین دیجیتال”]
به همین دلیل با فرض ثابت بودن فاصله کانونی و دیافراگم، یک دوربین فول فریم، عمق میدان بسیار کمتری نسبت به دوربینهای APS-C یا کامپکت ایجاد میکند.
رابطه فاصله کانونی و عمق میدان
به نظر میرسد که فاصله کانونی لنز تاثیر قابل توجهی بر روی عمق میدان میگذارد، مثلاً لنزهای تله تر باعث کاهش عمق میدان میشوند. یک لنز ۲۰۰mm که در فاصله ۱۲ متری فوکوس کرده باشد در مقایسه با یک لنز ۲۰mm که در همان فاصله فوکوس کرده باشد، عمق میدانی به باریکی یک کف دست خواهد داشت.
علت این که لنزهای تله عمق میدان کمتری ایجاد می کنند، زاویه دید محدودترشان است؛ لنزهای تله فوتو در مقایسه با لنزهای واید، بخش کمتری از پسزمینه را در قاب عکس ثبت میکنند و به همین ترتیب هر نقطه تار و محوی به نظر بزرگ نمایی شده میرسد. شما میتوانید از این خاصیت استفاده کنید تا درخششی ملیح و حرفهای به پرترههای خود بدهید.
قوانین ارسال دیدگاه