سه تکنیک مهم نوردهی

با اینکه اکثردوربین های دیجیتال (DSLR) سه روش نورسنجی متفاوتی برای سنجش نور صحنه دارند، اما صرف استفاده از این روش ها به تنهایی کافی نیست. در این مقاله به شما سه تکنیک مهم نوردهی اعم از قفل نوردهی ، جبران نوردهی و تکنیک براکتینگ (تهیه چندین عکس با نوردهی های مختلف از یک صحنه) را به شما آموزش می دهیم.

همچنین نکاتی حرفه‌ای را در خصوص تنظیمات دقیق دوربین های دیجیتال به شما ارائه می‌کنیم که به شما در گرفتن عکس های بی نقص کمک کند.

سه تکنیک مهم نوردهی

۱- قفل نوردهی

قبل از هر چیز شما باید با روش های مختلف نورسنجی که دوربین های دیجیتال از آنها بهره می‌برند، آشنا باشید.

نکته اول تشخیص زمانی است که در آن شرایط قرار دارید و دومین نکته این است که بدانید چه کاری می خواهید انجام دهید. تمام دوربین های دیجیتال SLR دارای یک سری گزینه و کنترل برای اصلاح یا تغییر  مقدار نوردهی بر روی دوربین هستند و ساده ترین آنها دکمه قفل نوردهی است.

دکمه قفل نوردهی که با علامت AE-L/AF-L نشان داده می‌شود، اصولا پشت بدنه دوربین قرار داشته و با شصت تان می‌توانید آن را فعال کنید. حال بیائید ببینیم که در چه شرایطی باید از قفل نوردهی استفاده کنید.

فرض کنید که دارید در فضای داخلی عکاسی می‌کنید و نور شدیدی از داخل قاب پنجره به داخل می‌تابد. این مساله باعث می‌شود که دوربین مابقی قسمت‌های صحنه را انداکسپوز ( کمتر نوردهی) کند. شما می‌توانید سوژه‌تان را از پنجره فاصله می‌دهید ولی اگر در جایی باشیم که نشود این کار را کرد یا اصلا نخواهید چنین کاری بکنید، آن وقت چطور؟

نحوه استفاده از قفل نوردهی

اول دکمه شاتر را تا نیمه فشار دهید تا نورسنج فعال شود. سپس دکمه قفل نوردهی را فشار داده و نگه دارید تا نوردهی و فوکوس قفل شوند، سپس همان‌طور که دکمه قفل نوردهی را نگه داشته‌اید، قاب‌ را مجدد بندید و عکس را بگیرید. حالا می‌توانید انگشت‌تان را از روی دکمه بردارید.

یادتان باشد که به صورت پیش‌فرض، دکمه AE-L/AF-L، فوکوس را هم قفل می‌کند ولی شاید شما نخواهید که فوکوس قفل شود. می‌توانید از طریق منوی دوربین، کارکرد این دکمه را طوری تعریف کنید که فقط نوردهی را قفل کند.

در ضمن این امکان وجود دارد که با نصفه فشار دادن دکمه شاتر، فوکوس و نوردهی را قفل کنید اما هرچند در تمام دوربین‌های کامپکت این قابلیت وجود اما در در دوربین های DSLR متفاوت است. برای مثال در نیکون D80، دکمه AE-L/AF-L، فقط فوکوس را قفل می‌کند.

[irp posts=”2295″ name=”قفل نوردهی (AE lock)”]

دکمه AE-L/AF-L اغلب ساده‌ترین راه برای غلبه بر نورسنجی دوربین است. اگر قصد دارید از یک سوژه که در سایه قرار دارد در برابر یک پس زمینه روشن عکاسی کنید، می‌توانید قاب را طوری بندید که فقط قسمت سایه در قاب قرار گیرد و سپس نوردهی را قفل کرده و قاب را تغییر دهید.

برای ایجاد حالت شبه نورسنجی موضعی، حتی می‌توانید زوم کنید. این کار علی‌الخصوص در صحنه‌هایی مثل غروب آفتاب مفید است یعنی زمانی که می‌خواهید بر اساس یک قسمت خاص از آسمان نورسنجی کنید. کافی است روی ناحیه موردنظرتان زوم کرده، نوردهی را قفل کرده و سپس زوم اوت کنید و عکس را بگیرید.

 گزینه‌های دکمه AE-L-AF-L

همان‌طور که گفته شد دکمه AE-L-AF-L هم نوردهی و هم فوکوس را قفل می‌کند. با این حال، خیلی وقت‌ها شما فقط می‌خواهید که نوردهی به تنهایی قفل شود چون قصد دارید که بعد از قاب‌بندی مجدد، فوکوس را تغییر دهید. شما برای تغییر کاربری دکمه AE-L/AF-L، کافی است به منوی Custom Settings بروید.

در آنجا با سه گزینه مواجه می‌شوید: حالت پیش فرض که هم نوردهی و هم فوکوس را قفل می‌کند؛ فقط قفل نوردهی (Exposure Lock Only) و گزینه قفل فوکوس (Focus Lock Only).

دقت کنید که در برخی دوربین‌ها برای قفل کردن نوردهی، کافی است دکمه AE-L را فشار داده و رها کنید در حالی‌که در مدل‌های دیگر باید تا زمان ثبت عکس، دکمه را پائین نگه دارید. پس قبل از هر چیز دفترچه راهنمای دوربین‌تان را مطالعه کنید.

 ۲- جبران نوردهی

یکی دیگر از سه تکنیک مهم نوردهی ، گزینه جبران نوردهی است. حتی با این که دوربین DSLR شما از یک پردازنده الکترونیکی قوی برای محاسبه نوردهی برخوردار است، در قیاس با مغز انسان ضعف‌های زیادی دارد. این پردازنده از درک ماهیت شی یا این که شی تیره یا روشن است، ناتوان است.

این به معنای آن است که اگر بخواهید در برف از یک گربه سیاه عکاسی کنید، گربه خیلی تیره ثبت می‌شود. بنابراین باید از نوردهی اتوماتیک دوربین صرف نظر کنید.

موقع عکاسی از صحنه‌های برفی شما به افزایش نوردهی یا جبران نوردهی مثبت نیاز دارید. شاید متناقض به نظر برسد زیرا برف خیلی روشن است پس آیا نباید به جای افزایش نوردهی، آن را کاهش داد؟

نحوه عملکرد سیستم نورسنجی دوربین

باید بخاطر داشته باشید که سیستم نوردهی اتوماتیک دوربین موقع عکاسی از یک صحنه برفی خودبخود نوردهی را کاهش می‌دهد. اما مساله چیز دیگری است. در واقع، برف باید سفید به‌نظر برسد در حالیکه سیستم نوردهی اتوماتیک دوربین می‌خواهد آن را به یک تن خاکستری میانه تبدیل کند.

[irp posts=”2176″ name=”جبران نوردهی”]

در واقع دوربین به اشتباه نوردهی را کاهش می‌دهد تا سفیدی برف به خاکستری تبدیل شود. شما باید این اشتباه را با افزایش میزان نوردهی جبران کنید.

همین مساله برای موضوعات تیره یا سیاه نیز اتفاق می‌افتد. در واقع برای این که تیرگی یا سیاهی سوژه به یک خاکستری متوسط بدل شود، دوربین نوردهی را افزایش می‌دهد. اما در واقع، آن سوژه تیره باید تیره ثبت شود پس این کار دوربین اشتباه است.

بهترین مقدار برای جبران نوردهی

اما ما دقیقا چه مقدار جبران نوردهی باید اعمال کنیم؟ در ادامه چند پیشنهاد به شما ارائه می‌دهیم هرچند هر سوژه فرق می‌کند و باید تنظیماتی مطابق با آن سوژه ایجاد کنید.

برای صحنه‌های برفی بهتر است با جبران نوردهی +۱ شروع کنید. این کار باعث می‌شود رنگ برف سفیدتر ثبت شود و البته خطر بیش از حد نوردهی (اوراکسپوژر) برف نیز وجود ندارد. برای موضوعات تیره مانند قطارهای بخار به جبران نوردهی -۱ نیاز است اما از آنجایی که کمتر پیش می‌آید که پس زمینه این موضوعات تیره باشد، شاید جبراون نوردهی ۰٫۷- گزینه بهتری باشد.

 اعمال جبران نوردهی

برای اعمال جبران نوردهی، دکمه جبران نوردهی (EV Compensation) را فشار دهید. در اکثر دوربین ها این گزینه را می‌توان در بالا یا پشت بدنه دوربین پیدا کرد. همان‌طور که دکمه را پائین نگه داشته‌اید، دایل کنترل را بچرخانید تا میزان جبران نوردهی منفی یا مثبت شود.

به صورت پیش فرض، میزان جبران نوردهی به صورت یک سوم استاپ (۰٫۳ استاپ) تغییر می‌کنند هرچند می‌توان این میزان را به ۰٫۵ استاپ هم تغییر داد.

در دوربین‌ها، صفحه مدرج نوردهی بر روی LCD یا منظره یاب نشان داده می‌شود و شاخص آن بر اساس میزانی که شما جبران نوردهی را تنظیم می‌کنید، تغییر می‌کند.

در برخی مدل های دوربین که دارای لایو ویو هستند، هیستوگرام نیز بر روی صفحه نمایش نشان داده می‌شود و از آن می‌توانید برای نوردهی صحیح استفاده کنید.

 ۳- براکتینگ نوردهی

آخرین گزینه از سه تکنیک مهم نوردهی مقوله براکتینگ نوردهی (bracketing) است. عکاسان نظرات مختلفی در خصوص براکتینگ نوردهی دارند. برخی عکاسان بر این باورند که عکاس باید خودش قادر به تشخیص و محاسبه نوردهی صحیح باشد. دیگر عکاسان بر این عقیده‌اند که آنچه اهمیت دارد عکس است و می‌توان از هر روشی به گرفتن یک عکس خوب کمک می‌کند، استفاده کرد.

رسیدن به نوردهی دقیق و صحیح کار بسیار مهمی است اما خیلی آسان هم نیست وقتی قرار است به نورسنج دوربین اعتماد کنید. قبل تر دیدیم که سیستم نورسنجی دوربین ضعف‌های زیادی دارد و می‌تواند دچار خطا شود.

بنابراین برای موقعیت هایی که شما زمان کافی برای محاسبه نوردهی دقیق ندارید، براکتینگ یک روش مطمئن است.

معنای براکتینگ

اصل براکتینگ نوردهی خیلی ساده است: دوربین سه عکس با نوردهی های متفاوت ثبت می‌کند: یکی با نوردهی درست، یک کمتر نوردهی شده (اندراکسپوز) و یکی بیشتر نوردهی شده (اوراکسپوز). شما بعدا می‌توانید عکسی به نظرتان بهتر شده را نگه دارید و مابقی را حذف کنید.

نوردهی نرمال

علاوه بر این، می‌شود میزان اندراکسپوز و اوراکسپوز شدن عکس ها را از منو و کنترل‌های دوربین تغییر داد. تعیین فاصله کاهش و افزایش نوردهی کار سختی است ولی ۰٫۷ استاپ می‌تواند نقطه شروع خوبی باشد. گزینه ۱ استاپ برای صحنه‌های پرکنتراست مناسب است و برخی دوربین‌ها می‌توانند علاوه بر سه عکس تا ۵ عکس هم برکتینگ کنند.

در اکثر دوربین‌های DSLR، این عکس ها به صورت جداگانه گرفته می‌شوند پس باید سه بار دکمه شاتر را بزنید که ممکن است در شمارش دچار اشتباه شوید و سه عکس را نگیرید.

کمتر نوردهی شده (اندراکسپوز)

روش بهتری برای گرفتن این عکس ها وجود دارد. بهتر است از حالت عکاسی پیاپی (Continuous) استفاده کنید. در این حالت، وقتی دکمه شاتر را فشار داده و نگه می‌دارید، دوربین به‌صورت خودکار هر سه عکس برکت شده را ثبت می‌کند.

فقط در شرایطی که ممکن است عابری یا شی در مقابل لنز دوربین قرار بگیرد، بهتر است که از گزینه عکاسی پیاپی استفاده نکرده وخودتان عکس‌ها را بگیرید.

بیشتر نوردهی شده (اوراکسپوز)

براکتینگ و HDR

 یک دلیل دیگر استفاده از براکتینگ به بحث داینامیک رنج ( دامنه پویایی ) مربوط است. این تکنیکی است برای عکاسی از موضوعاتی که از دامنه پویایی شان بالاتر از آن چیزی است که دوربین می‌تواند در یک عکس ثبت کند.

برای عکاسی HDR، تفاوت بین استاپ های براکتینگ بیشتر خواهد بود – معمولا دو استاپ – برای اطمینان از این که تمام دامنه پویایی از تیره ترین سایه ها تا روشن ترین هایلات ها ثبت شوند. سپس عکس های ثبت شده در نرم افزار با هم ترکیب می‌شوند تا یک عکس با دامنه پویایی بالا ایجاد شود.

حالت HDR فتوشاپ برای این کار طراحی شده و البته نرم افزارهای اختصاصی نیز برای این کار وجود دارد مثل فتوکاتیکس (Photomatix) که عملکرد بهتری نسبت به فتوشاپ دارند. این کار فرایندی پیچیده و زمان‌بر است اما می‌تواند نتایجی خیره‌کننده ایجاد کند.

برای به دست آوردن بهترین نتیجه ممکن، بهتر است که عکس های براکتینگ شده تا حد ممکن به لحاظ قاب بندی عین هم باشند. بنابراین استفاده از سه پایه یک امر ضروری است. امیدواریم از مطالعه مقاله « سه تکنیک مهم نوردهی » لذت برده باشید. 

[irp posts=”4529″ name=”ترفندهای نوردهی در عکاسی”]

[irp posts=”4011″ name=”تکنیک دوبار نوردهی در عکاسی پرتره”]